Oceny pracowników powinny być przeprowadzane systematycznie. Ważne jest, aby okres oceny był skorelowany ze strategią personalną, okresem planistycznym przedsiębiorstwa i strategią firmy. Przyjmuje się na ogół, że odpowiedni okres oceny dla firmy realizującej strategię lidera kosztowego to okres średni (t rok) lub krótki (pół roku, kwartał). Firma pragnąca zdobyć przewagę konkurencyjną poprzez markę powinna oceniać swoich pracowników dwufazowo: równolegle powinny funkcjonować system ocen przeprowadzanych w okresie krótkim bądź średnim oraz system ocen w okresie długim (w zależności od sytuacji rynkowej: 2-5 lat). Oczywiście kryteria oceny w obu okresach są różne.
Najczęściej wykorzystywanymi narzędziami oceny są odpowiednie kwestionariusze, uzupełnione rozmową z pracownikiem. Jeden z nich przedstawiamy poniżej,
Efektywny system ocen uczestników organizacji charakteryzuje się następującymi cechami:
– 1) kryteria oceny są pochodną strategii personalnej i strategii przedsiębiorstwa dobrą ocenę uzyskuje pracownik zdolny do realizacji strategii firmy i faktycznie w dużym stopniu przyczyniający się do jej urzeczywistnienia
– 2) oczekiwania i wymagania dotyczące uczestnictwa, pracy i organizacyjnych zachowań są wszystkim znane, jasne i zrozumiale, podobnie jak racje, dla których zostały przyjęte
– 3) oceny są standardowe i porównywalne, są także postrzegane przez pracowników jako sprawiedliwe
– 4) oceniający są przygotowani do wykonania tego zadania, są odpowiednio przeszkoleni, świadomi spoczywającej na nich odpowiedzialności, wybór poszczególnych osób nie powinien budzić sprzeciw-u pracowników, których będą oceniać
– 5) istnieje dobra współpraca oceniających z ocenianymi oraz otwarta komunikacja pomiędzy nimi podkreślmy raz jeszcze, że już sama możliwość uzyskania informacji na temat wyników pracy i nakreślenia – wspólnie z przełożonym – planu efektywnego uczestnictwa ma duże znaczenie motywacyjne
– 6) dostęp ocenianego do wyników oceny wpływa korzystnie na motywację, natomiast utajnianie wyników może mieć efekt wręcz szkodliwy dla motywacji nie należy jednak podawać wyników oceny do publicznej wiadomości ani czynić niczego, co mogłoby naruszyć prawo pracowników do prywatności
– 7) powinna istnieć możliwość odwołania się od wyników lub sposobu przeprowadzenia oceny oraz skorzystania z pomocy rzecznika ocenianych dojrzałe i odpowiedzialne związki zawodowe są doskonałym partnerem w ocenie i najlepszym obrońcą interesów pracowników.
System ocen pracowników jest bardzo pożytecznym narzędziem, wykorzystywanym przez zdecydowaną większość nowoczesnych firm. Pamiętajmy jednak zawsze, że jest on elementem większej całości, w którą musi być odpowiednio – strukturalnie i funkcjonalnie – „wkomponowany”. Efekty funkcjonowania tego systemu ujawniają się na zewnątrz niego, są wynikiem podtrzymania lub zmiany zachowań uczestników organizacji. Nadużywanie systemu ocen oraz błędy w jego konstrukcji i (lub) wykorzystywaniu mogą bardzo szybko doprowadzić do skutków odwrotnych niż zamierzone. Dotyczy to zarówno motywowania pracowników, jak i kosztów.
Leave a reply