Kierownik jako formalny przełożony

Na jakość stosunków międzyludzkich w zespole pracowniczym olbrzymi wpływ wywiera osobowość kierownika i jego styl kierowania. Szczególne znaczenie mają: empatia, czyli umiejętność wczuwania się w sytuacje podwładnych i rozumienia ich, oraz tolerancja, czyli zdolność do akceptacji odmiennych wartości, poglądów i postaw.

Budowaniu pozytywnych więzi społecznych w organizacji sprzyja stosowanie demokratycznego stylu kierowania, a szczególnie jego odmiany zwanej „orientacją na ludzi”. W kierowaniu zorientowanym na ludzi wiele czasu poświęca się na indywidualne i grupowe kontakty z podwładnymi, na rozmowy, konsultacje i uzgodnienia. Ważniejsze są interakcje „twarzą w twarz” niż sformalizowane zasady, reguły, procedury. Przełożony stara się rozpoznać potrzeby i zainteresowania podwładnych oraz stworzyć w organizacji warunki do ich zaspokojenia.

Każdy kierownik jest formalnym przełożonym jego władza wynika z organizacyjnych przepisów. W rzeczywistości jednak nie tylko on oddziałuje na podległy mu personel. W większości grup występuje bowiem także jeden lub nawet kilku nieformalnych przywódców. Są to osoby cieszące się autorytetem wśród członków grupy, a przez to wywierające duży wpływ na ich opinie i zachowania.

Wyróżnia się dwa rodzaje przywódców nieformalnych: o charakterze zadaniowym i emocjonalnym. Przywódca zadaniowy daje grupie oparcie merytoryczne, natomiast przywódca emocjonalny potrafi wprowadzić – w zależności od potrzeby – atmosferę odprężenia, mobilizacji, optymizmu lub wiary w pomyślność działania. Przywódca emocjonalny przyczynia się do zaspokajania potrzeb afiliacji uczestników grupy. Powinniśmy uwzględnić to tworząc zespoły pracownicze.