PRZYWÓDZTWO

W pierwszym przypadku źródłem władzy jest formalna pozycja kierownika w hierarchicznej strukturze. Jej zakres (zakres uprawnień) został określony w organizacyjnych dokumentach. W niektórych organizacjach (wojsko, więzienia, pewne oddziały w szpitalach) władza formalna zwierzchników rozciąga się prawie na wszystkie zachowania podległych im uczestników, podczas gdy w innych – np. w urzędach i przedsiębiorstwach – dotyczy wyłącznie niektórych zachowań.

W drugim przypadku źródłem władzy jest uczucie. Wbrew pozorom ma ono duże znaczenie nie tylko w życiu prywatnym, lecz również zawodowym. Człowiek bowiem jest w równym stopniu istotą racjonalną, co emocjonalną i to niezależnie od tego, gdzie działa. Siła wpływu na podwładnych, na przykład: dowódcy w wojsku lub mistrza w fabryce, zależy nie tylko od formalnych uprawnień, lecz także od emocji, jakie wywołują, i uczuć, jakimi obdarzają ich osoby podporządkowane. Sympatia, zaufanie, podziw, strach, lęk, nienawiść – to niektóre z nich.

Źródłem autorytetu wielu osób są ich kompetencje fachowe, wiedza, mistrzostwo w jakiejś dziedzinie itp., co ilustruje trzeci przykład. Zwykle budzą one szacunek, a nawet podziw. Są podstawą tzw. wiedzy eksperta, związanej z posiadaniem informacji i redukowaniem niepewności u innych.

Przykład czwarty wskazuje na osobowość jako podstawę władzy. Wpływ człowieka na innych może się wiązać z różnymi jej cechami. To, jaka osobowość „sprawdzi się” w konkretnej grupie, zależy w dużym stopniu od potrzeb, wartości i osobowości jej uczestników oraz sytuacji, w jakiej grupa funkcjonuje. Inne warunki musi spełniać przywódca, który kieruje działaniami zmierzającymi do powiększenia lub utrzymania władzy nad swoimi ludźmi, inne zaś ktoś, kto pragnie zachęcić ich do bardziej wydajnej pracy za takie same lub niewiele wyższe wynagrodzenie.