Wymagania produkcji wielkoseryjnej

Zatrzymajmy w tym miejscu przegląd ewolucji techniki i metod produkcji. Spójrzmy na wybrane elementy towarzyszącego jej nierozłącznie dorobku w zakresie praktyki oraz teorii organizacji produkcji i zarządzania coraz bardziej złożonymi systemami technicznymi i zespołami ludzi eksploatującymi je.

Naukowe podejście do analizy i oceny ekonomicznych aspektów specjalizacji pracy narodziło się pod wpływem obserwacji nowych zjawisk w sferze organizacji manufaktur i pierwszych fabryk. Dowodzą tego fundamentalne prace J. Perroneta (1766) oraz A. Smitha (1766). Osiągnięta na przełomie XVIII i XIX wieku powtarzalność produkcji inspirowała badania nad zmiennością części i ich standaryzacją [E. Whitney, 1799], a następnie podstawami projektowania maszyn [J. Watt, M. Boulton, 1800], Dążenie do zwiększenia wydajności pracy poprzez poprawę sprawności operacji ręcznych i skrócenie ich czasu zrodziło badania nad ruchami roboczymi [motion study C. Babbage, 1832 F.B. Gilbreth, 1900].

Wymagania produkcji wielkoseryjnej dały początek naukowej organizacji pracy [Taylor, 1900], o czym piszemy obszernie w rozdziale XI, oraz teorii zapasów [H.S. Owen, 1925], Konieczność powiązania potrzeb coraz to większego i zmiennego rynku z planowaniem produkcji przyspieszyła rozwój metod statystycznych i ich zastosowań w przedsiębiorstwa [H.F. Dodge, W.A. Shewhard, 1924 R.A. Fisher, 1925]. Podobnie wielkie problemy logistyczne, jakie pojawiły się w czasie II wojny światowej, wykazały przydatność metod programowania liniowego w sektorze cywilnym. W latach pięćdziesiątych zapoczątkowano natomiast wykorzystanie licznych metod matematycznych i technik symulacji komputerowej w planowaniu, kontroli produkcji oraz techniki jakości.