Przyjęcie stopnia scentralizowania za kryterium typologii struktur organizacyjnych pozwala na wyróżnienie struktur scentralizowanych i zdecentralizowanych. Wcześniej wyjaśniono znaczenie tych pojęć, wpływ stopnia scentralizowania na funkcjonowanie organizacji oraz warunki efektywnej decentralizacji.
Uwzględnienie stopnia formalizacji umożliwia wyodrębnienie struktur sformalizowanych i niesformalizowanych. W strukturach sformalizowanych pisemne regulacje zadań, wyników i sposobów działania odgrywają zasadniczą rolę w koordynowaniu pracy wszystkich elementów.
W strukturach niesformalizowanych, na przykład utworzonej ad hoc grupie zadaniowej, koordynację osiąga się za pomocą „działań niepisanych”: nadzoru kierowniczego, rozwoju umiejętności profesjonalnych, wzajemnych uzgodnień itp.
„Centroprojekt” nie był nadmiernie sformalizowany, co umożliwiło mu skuteczne dostosowywanie się do zmiennego otoczenia.
Ta klasyfikacja struktur organizacyjnych oparta jest na kryterium stopnia zróżnicowania części organizacji. Stosując je, dzielimy struktury na proste, czyli zróżnicowane w niewielkim stopniu, i złożone, zawierające stosunkowo dużo różnorodnych elementów.
Aby bliżej scharakteryzować te typy, musimy najpierw wyjaśnić, na czym polega zróżnicowanie. Na ogól rozróżnia się trzy jego aspekty (wymiary):
– zróżnicowanie poziome (horyzontalne), ilustrujące podział pracy (zadań) w organizacji jest ono mierzone liczbą specjalności zawodowych, a także długością okresu zdobywania kwalifikacji
– zróżnicowanie pionowe (wertykalne), dotyczące podziału władzy i wyrażane liczbą szczebli zarządzania
– zróżnicowanie przestrzenne (rozproszone), mówiące o fizycznej odległości między poszczególnymi częściami organizacji.
Leave a reply